Polityka Pokaż wszystkie »

Obecna sytuacja na Starym Kontynencie jest bezprecedensowa pod wieloma względami i wymaga umocnienia wewnętrznego i zewnętrznego nie tylko samej Unii Europejskiej, ale i jej najbliższych partnerów. Jakie powinny być w związku z tym priorytety naszej polityki na następną dekadę?

Edukacja i promocja

Po tym, jak Europa straciła na świecie palmę pierwszeństwa w innowacyjności i poziomie technologicznym, zwiększenie konkurencyjności całej Unii powinno stać się bezdyskusyjnie jednym z najważniejszych priorytetów w najbliższych dziesięciu latach. Jak tego dokonać? To głównie wysoka jakość kształcenia leży u podstaw rozwoju, więc na finansowaniu edukacji nie należy oszczędzać. Docelowy pułap, który trzeba osiągnąć w sferze badań naukowych to coroczne wydatki rzędu 3% PKB. W połączeniu z odpowiednią kontrolą jakości nauczania w szkołach i na uczelniach wyższych, w ciągu 10 lat powinniśmy uzyskać satysfakcjonujące efekty. Innym, równie istotnym aspektem, jest wspieranie nauki języków obcych, poprzez dofinansowywanie kursów oraz wprowadzenie rozwiązań ułatwiających działalność i rozwój szkół językowych. Ta z pozoru niewielka zmiana może mieć w dłuższej perspektywie kolosalne znaczenie.

Równie ciężko wyobrazić sobie budowanie konkurencyjności Europy bez promocji Starego Kontynentu jako wielonarodowego i nowoczesnego regionu o bogatej ofercie turystycznej. Ponadto, tworząc media ukierunkowane tematycznie na odbiorców z różnych stron świata, mielibyśmy możliwość zaprezentowania innym kręgom kulturowym naszego stylu życia i światopoglądu. Zdecydowanie przyczyniłoby się to do lepszego zrozumienia europejskiego punktu widzenia na sprawy światowe i w dalszej perspektywie promowałoby dialog oraz pokojowe rozwiązywanie ewentualnych nieporozumień.

Gospodarka - wzorem Polski

Nowojorski dziennik „The Wall Street Journal” pisze: „Determinacja Polski w sprawie reform gospodarczych może stanowić przykład dla reszty Europy. (...) Lista reform właściwie nie różni się od tej, która została sporządzona dla Europy: cięcie deficytu budżetowego, reforma rynku pracy, wypełnienie czarnej dziury w państwowym systemie emerytalnym, zwiększenie wieku emerytalnego, reforma służby zdrowia, kontynuowanie prywatyzacji i zmniejszenie pomocy dla rolników”.

W związku z diagnozą zamieszczoną powyżej, państwa europejskie powinny konsekwentnie i zdecydowanie wprowadzać kolejne reformy gospodarcze, aby odzyskać utraconą pozycję na arenie międzynarodowej. Najważniejsze z nich to te wspierające małe i średnie przedsiębiorstwa oraz dążące do liberalizacji rynku energii. Dla dobra konsumentów energetyczne monopole państwowe powinny zostać sprywatyzowane, co zrodziłoby zdrową konkurencję i pluralizm. Niezwykle ważny jest też rozwój sieci transportowych i przyznanie specjalnych dotacji na rozbudowę tras transeuropejskich. Te ostatnie pozwolą Europejczykom na podejmowanie pracy z dala od miejsca ich zamieszkania oraz na szybszą wymianę dóbr, co z kolei przyczyni się do większego wzrostu PKB na całym kontynencie. Podczas pogoni za rozwojem gospodarki nie należy jednak zapominać o środowisku naturalnym – obszary o wyjątkowych walorach przyrodniczych muszą być pieczołowicie chronione, a osoby naruszające prawo surowo karane. Warto tu podkreślić m.in. wagę zastosowania alternatywnych źródeł energii.

Społeczeństwo - działajmy po ludzku

Troska o najbiedniejszych powinna stać się tematem szerokiej dyskusji w Brukseli. W wyniku tego coroczne Spotkania Osób Doświadczających Biedy (organizowane przez Komisję Europejską) muszą w ciągu najbliższych lat spotkać się z większym zainteresowaniem Parlamentu Europejskiego. Wpieranie najsłabszych nie może się jednak ograniczać wyłącznie do najbiedniejszych - należy też pamiętać o osobach niepełnosprawnych, emerytach, rencistach, matkach samotnie wychowujących dzieci i różnego rodzaju mniejszościach. Oni wszyscy potrzebują wsparcia państwa, nie tyle finansowego, ile opierającego się na pomocy prawnej, psychologicznej lub doradczej. Aby jednak zapewnić tym grupom należytą podporę, należy wpierw przeprowadzić konsultacje społeczne. Innym ważnym punktem dotyczącym społeczeństwa jest także odwrócenie ujemnych tendencji przyrostu naturalnego oraz ujednolicenie i uproszczenie polityki wobec imigrantów. W przypadku tego drugiego zagadnienia, należy zwrócić szczególną uwagę na przemyt żywego towaru, handel ludźmi oraz problem ze sprecyzowaniem prawa określającego azyl polityczny. Niemniej ważna jest potrzeba uszczelnienia zewnętrznych granic Unii Europejskiej, by zwiększyć bezpieczeństwo społeczeństw 27 krajów.

Polityka wewnętrzna i zagraniczna

Najważniejsze procesy decyzyjne w Unii Europejskiej powinny w większym stopniu opierać się na instytucjach wybieranych w drodze demokratycznej. Innymi słowy Parlament Europejski, jako przedstawiciel blisko 500 milionów obywateli, musi otrzymać większe uprawnienia, m.in. w sprawach dotyczących budżetu. Ponadto, należy wprowadzić większą przejrzystość działania organów unijnych i kontrolę nad wydatkami publicznymi, w celu redukcji liczby nadużyć. W polityce zagranicznej głównym zadaniem w ciągu najbliższej dekady powinno pozostać wzmocnienie strategicznych sojuszy. Rozwój partnerstwa ze Stanami Zjednoczonymi powinien zaowocować wzmocnieniem NATO, z kolei zacieśnienie relacji z krajami ASEAN znacząco przyczyniłoby się do promowania pokoju na świecie. Kolejnym zadaniem Europy jest umacnianie zasad demokracji i praw człowieka. Nie można dłużej akceptować państwowego terroru krajów autokratycznych. Trzeba dobitnie wyrazić dezaprobatę Unii Europejskiej w związku z niehumanitarnym zachowaniem dyktatur. Tylko poprzez wyraziste artykułowanie swojej opinii Europa ma szansę odzyskać dawny posłuch i wspomóc miliony tych, których podstawowe prawa nie są respektowane.

Dziesięć lat to niewiele czasu na wykonanie wszystkich powyższych założeń, jednak przy sumiennym i regularnym wdrażaniu kolejnych reform, Stary Kontynent może osiągnąć sukces. Czekać nas będzie cała dekada ciężkiej pracy, ale po jej wykonaniu, efekty z całą pewnością będą zdumiewające. XXI wiek wciąż stoi przed nami otworem i trzeba ten czas wykorzystać jak najlepiej, by przyszłe pokolenia mówiły z dumą - to Europejczycy, pionierzy wśród narodów, nauczyli świat tolerancji, pokoju i solidarności.