IV Światowy Zjazd Nauczycieli Polonijnych w Ostródzie
Jakość nauczania oraz tworzenie platformy współpracy pomiędzy środowiskami ze „Wschodu”, „Zachodu” i Polski – to temat tegorocznego Światowego Zjazdu Nauczycieli Polonijnych. Spotkanie odbyło się w dniach od 8 do 12 maja 2013 roku w Ostródzie.
Organizatorami IV Zjazdu Nauczycieli Polonijnych byli Zarząd Krajowy Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz polonijny partner merytoryczny – Nordycka Unia Oświaty Polonijnej. Na zjazd przybyli dyrektorzy szkół, nauczyciele oraz animatorzy polonijni. Zapraszając na zjazd, Dariusz Piotr Bonisławski, wiceprezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, napisał: „Ważnym punktem naszych obrad będzie również debata nad stanem oświaty polonijnej, jej mocnymi i słabymi stronami oraz docelowym modelem wsparcia systemowego. Postaramy się zbudować zarys kampanii medialnej propagującej nauczanie i pielęgnowanie języka oraz kultury polskiej w rodzinach migrujących. Spotkanie ma również służyć prezentacji dotychczasowych prac i planów przez instytucje zajmujące się oświatą polonijną, a także profesjonalnemu budowaniu katalogu potrzeb metodycznych, organizacyjnych, prawnych i finansowych wraz z kalendarzem ich realizacji. Po sesjach, panelach i warsztatach jak zwykle nie zabraknie czasu na atrakcyjny program towarzyszący, będący dobrą okazją do budowania wzajemnych relacji”.
Okazuje się, że przede wszystkim młodzież polskiego pochodzenia chce się uczyć języka swych rodziców i dziadków i bywać w Polsce. Powody niekoniecznie są patriotyczne. To jej się opłaca.
Język polski staje się dla młodzieży polskiego pochodzenia coraz bardziej atrakcyjny. Dla tej z zachodu i północy Europy, a także z Ameryki – dlatego, że może się go uczyć w szkołach jako obcego. Liczy się do średniej ocen. To ma znaczenie przy ubieganiu się o studia, na których obowiązuje konkurs świadectw. Coraz częściej młodzi ludzie z Zachodu wybierają studia w Polsce, bo są tańsze niż w ich ojczyznach, a poza tym postrzegają oni Polskę jako normalny kraj, nie przynoszący wstydu.
Z kolei przed młodzieżą z krajów dawnego Związku Radzieckiego znajomość polskiego otwiera szansę na uzyskanie Karty Polaka. Daje ona prawo do bezpłatnych studiów w Polsce, a to skutkuje często świadomą emigracją zarobkową do Polski. Prawie 120 nauczycieli polonijnych z 19 krajów świata przyjechało na IV Światowy Zjazd Nauczycieli Polonijnych. Byli wśród nich nauczyciele z bliskiej zagranicy np. Litwy, Białorusi, Ukrainy czy Niemiec, ale także z Islandii, Ameryki i Wielkiej Brytanii. Nauczyciele w trakcie zjazdu odwiedzili UWM oraz Wydział Biologii i Biotechnologii. Uczestnikiem zjazdu był m.in. Jarosław Narkiewicz – wicemarszałek Sejmu Litwy. W pierwszym dniu zjazdu – 9 maja – nauczyciele zwiedzali Kortowo. Spotkali się z władzami Wydziału Biologii i Biotechnologii. Przyjęli ich tu prof. Tadeusz Kamiński – dziekan WBiB oraz dr Aleksander Socha, kanclerz UWM.
Celem zjazdu nauczycieli polonijnych jest zawsze omawianie różnych kwestii związanych z nauczaniem języka polskiego za granicą, np. rozpoznawanie problemów i wyzwań stojących przed rodziną migrującą oraz budowa kampanii medialnej propagującej nauczanie i pielęgnowanie języka oraz kultury polskiej w rodzinach migrujących. Celem wizyty na Wydziale Biologii i Biotechnologii było zachęcenie nauczycieli do nakłaniania młodzieży polskiego pochodzenia do studiowania na UWM lub przynajmniej w Polsce.
Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, współpracujące już od wielu lat z UWM, realizuje obecnie projekt Polonijna Akademia Wiedzy i Umiejętności. Jest on skierowany do młodych Polaków z zagranicy, którzy pragną studiować. Zanim jednak dostaną się na studia, mogą w jednej z polskich uczelni przebyć kurs dokształcający z przedmiotów matematyczno-przyrodniczych. Jeden taki kurs odbył się w ubiegłym roku w Poznaniu na Uniwersytecie Adama Mickiewicza. Najbliższy, zaplanowany na trzecią dekadę maja, odbędzie się w Kortowie, właśnie na Wydziale Biologii i Biotechnologii. Zakwalifikowało się na niego ok. 20 uczniów z krajów byłego ZSRR. Będą tu przebywać, uczyć się i zwiedzać na koszt „Wspólnoty Polskiej”, polskiego MSZ i innych instytucji sponsorujących.
„Zainteresowanie kursem było bardzo duże. Tylko z samego Wilna na eliminacje zgłosiło się 120 osób” – mówił Dariusz Bonisławski, wiceprezes „Wspólnoty Polskiej”. Program jest tak skonstruowany, że kontakt młodych z UWM nie urywa się po opuszczeniu Kortowa. Mają oni możliwość komunikowania się z nauczycielami akademickimi także z miejsca swego zamieszkania.„Liczymy na to, że dzięki temu niektórzy z tych młodych podejmą u nas studia. Tak bowiem było w Poznaniu” – wyjaśnił dr Aleksander Socha.
Kortowo oraz sam Wydział Biologii i Biotechnologii bardzo podobały się polonijnym nauczycielom. Wśród nich była Irena Seliwan, dyrektor ośrodka językowego „Most” w Brześciu na Białorusi, absolwentka filologii angielskiej z językiem rosyjskim na UWM z 2001 r. (pierwsza z lewej) „Jestem pod tak wielkim wrażeniem Kortowa, że nie mogę się skupić na zjeździe. Z każdym miejscem tutaj mam jakieś wspomnienia. Inwestycje, które tu powstały, są imponujące. Kortowo bardzo wypiękniało od czasu, kiedy studiowałam” – chwaliła Irena.
Tegoroczni gospodarze spotkania – samorządy lokalne: Warmińsko-Mazurski Urząd Marszałkowski, Urząd Miasta w Ostródzie oraz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski i Dom Polonii w Ostródzie – wywiązali się z zadania. Zjazd już za nami. Liczymy na współpracę z młodzieżą polonijną. Natomiast przyjęte wnioski z dyskusji nauczycieli polonijnych pozostaną do realizacji.
Kolejny zjazd za rok. Już wiemy, że wiele pracy przed nami – tak powiedzieli mi polonijni nauczyciele. Gdy zapytałam ich o wnioski, obiecali przesłać wypracowaną preambułę.
