Koncert Niepodległości „Westerplatte”

1 września 2016 roku w Gdańsku, w 77 rocznicę wybuchu II wojny światowej, odbędzie się specjalna edycja Koncertu Niepodległości pt. „Westerplatte”. Wydarzenie zrealizowane zostanie w miejscu niezwykłym - na polu bitwy i obok reliktów Placówki „Wał”. Jest to teren gdzie padły pierwsze polskie strzały w obronie Westerplatte. Opodal, obok stacji kolejowej Westerplatte, śmiertelnie ranny został pierwszy obrońca Wojskowej Składnicy Tranzytowej, st. sierż. Wojciech Najsarek.

Inspiracją Koncertu są pierwsze epizody Wojny Obronnej 1939 roku, w tym m.in. obrona Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, naloty niemieckich bombowców na miasteczka Wieluń i Tczew czy atak na Chojnice. Przypomnimy także tragedię ofiar Piaśnicy. W koncercie opowiemy o konsekwencjach Wojny 1939 dla Polski i świata oraz o polskim czynie zbrojnym w II wojnie światowej. W doborze repertuaru i narracji skupimy się na utworach popularnych wśród polskich żołnierzy w latach 1939-1945. Usłyszymy je w barwnych aranżacjach tworzonych w nurcie muzyki hybrydowej - stylu wypracowanym przez twórców Koncertu Niepodległości. Łączy on oryginalne brzmienia dawnych hymnów, pieśni patriotycznych i wojskowych, z nowoczesnymi aranżacjami i kompozycjami instrumentalnymi, wykorzystującymi elementy m.in. muzyki klasycznej i elektronicznej, rocka, jazzu, poezji śpiewanej aż po nagrania archiwalne i odgłosy natury. Zwieńczeniem Koncertu Niepodległości będzie przepiękna alegoria patriotyzmu, jaką jest utwór „Źródło” Jacka Kaczmarskiego, a jego instrumentalnym dopełnieniem współczesne kompozycje dedykowane wydarzeniu.

Będzie to kolejna (łącznie dziesiąta) edycja Koncertu Niepodległości, wydarzenia organizowanego od 2009 roku w Muzeum Powstania Warszawskiego 11 listopada oraz na Zamku Królewskim w Warszawie 3 maja. Wydarzenie odbywa się w ramach trasy koncertowej:

Warszawa | II Koncert Niepodległości Trzeciego Maja (Zamek Królewski w Warszawie, 3 maja)
Westerplatte | Koncert Niepodległości „Westerplatte” (Westerplatte / Gdańsk, 1 września)
Brampton, Toronto (Kanada) | Koncert Niepodległości „Poland” (Brampton / Toronto, Kanada, 16 września)
Warszawa | VIII Koncert Niepodległości „Młode Wilki” (Muzeum Powstania Warszawskiego, 10-11 listopada)

Każda z edycji jest odmiennym repertuarowo i tematycznie spektaklem.

Koncert Niepodległości z roku na rok cieszy się coraz większym zainteresowaniem publiczności. W czasie ubiegłorocznego VII Koncertu Niepodległości pt. „Rok 1980”, liczba chętnych do jego obejrzenia o blisko 6000 osób przerosła liczbę dostępnych wejściówek.

Dorobek Koncertu Niepodległości to blisko 90 hybrydowych aranżacji utworów historycznych oraz kompozycji współczesnych oraz 10 scenariuszy, na które składa się dedykowana tematowi kolejnych edycji aktorska narracja historyczna. Łącznie w realizacji projektu wzięło już udział około 400 osób, z tego ponad 120 profesjonalnych artystów z Polski i z zagranicy.

Kompozycje i aranżacje twórców Koncertu Niepodległości i Projektu Arboretum nie mieszczą się w jednoznacznej interpretacji i trudno jest przyporządkować je konkretnemu gatunkowi muzycznemu. Efektem wieloletniej współpracy muzyków jest wypracowanie własnego stylu, który określili muzyką hybrydową. Pojęcie hybrydy staje się coraz bardziej popularne, oznacza coś, co składa się z różnych elementów, często niepasujących do siebie. Powstający w ramach projektów repertuar inspirowany jest twórczością patriotyczną, dziedzictwem kulturowym i krajobrazowym, ale nie stanowi to sztywnych ram kompozycji.

Istotą tego niekomercyjnego stylu muzycznego jest połączenie kilku nurtów w jednym utworze. Do budowania kompozycji hybrydowych wykorzystywane są m.in. jazz, rock, blues, poezja śpiewana, muzyka etniczna, klasyczna i elektroniczna. Fundamentami kompozycji, przejmującymi często role partii solowych, stają się wiernie odtwarzane utwory np. dawne, ludowe i obrzędowe, poezja śpiewana, ale także oryginalne odgłosy natury i inne, określane cytatami. Wykorzystywane cytaty pełnią rolę części, które określają temat, charakter i tempo utworu. Są one oplatane partiami wokalnymi, klasycznymi i elektronicznymi intermezzami, suitami gitarowymi czy fortepianowymi, które spajają całość przejmując prowadzenie. Większość z tych partii i cytatów samodzielnie stanowić by mogła odrębne utwory muzyczne. Inspiracją do powstania muzyki hybrydowej była między innymi twórczość Richarda Wagnera i Henryka Mikołaja Góreckiego, czy takich ikon jazzu jak Ella Fitzgerald, Miles Davis, Dizzy Gillespie. Twórcy ci często używali tzw. „cytatów” muzycznych, pochodzących z różnych nurtów, czy twórczości etnicznej, wbudowując je w nowe kompozycje lub własne interpretacje.

W instrumentalizacji wykorzystywane są zarówno współczesne instrumenty muzyczne, jak i tradycyjne, etniczne, dawne lub nietypowe. Trzon instrumentarium stanowi jazzowa sekcja rytmiczna (pianino, gitara, perkusja, bas), która często wspomagana jest sekcją smyczkową i instrumentami elektronicznymi. Kompozycje oparte są m.in. na stylu klasycznym, Jazzie, muzyce elektronicznej, rocku alternatywnym, muzyce etnicznej, klubowej a także poezji śpiewanej i pieśniach tradycyjnych i innych.

Muzyczny temat, narracja i akompaniament łączą się w różnych nurtach, tworząc hybrydową, spójną całość, pomimo różnorodności części składowych utworów. Przejścia pomiędzy poszczególnymi partiami mogą być zarówno subtelne jak i dynamiczne.

Twórcy Koncertu Niepodległości to polsko-kanadyjska wokalistka jazzowa i kompozytorka Ola Turkiewicz (dyrektor muzyczny) oraz Jacek „Wiejski” Górski, (producent, reżyser, scenarzysta).

Prozatorską narrację wydarzenia poprowadzi aktor Teatru Powszechnego w Warszawie Arkadiusz Brykalski, który przez wiele lat związany był z Teatrem Muzycznym w Gdyni oraz Teatrem Wybrzeże w Gdańsku.

Ekipę Koncertu Niepodległości tworzą wokaliści Ola Turkiewicz oraz Grzegorz Wilk oraz instrumentaliści: Marcin Riege (fortepian i instrumenty klawiszowe), Sławomir Pogoda (gitara), Robert Murakowski (trąbka), Paweł Jabłoński (akordeon i instrumenty klawiszowe), Wojciech Hartman (skrzypce), Marcin Ritter (bas), Grzegorz Poliszak (perkusja) oraz sekcja smyczkowa w składzie: Dorota Oleszkowicz (II skrzypce), Agnieszka Zagroba–Klahs (altówka) i Marzena Masłowska (wiolonczela).