Powstał film dokumentalny o pierwszym transporcie do KL Auschwitz: "Koledzy. Portrety z pamięci"
Z okazji Narodowego Dnia Pamięci obchodzonego w Polsce 14 czerwca, w rocznicę deportacji do KL Auschwitz pierwszego transportu polskich więźniów politycznych, film „Koledzy. Portrety z pamięci” został w całości zamieszczony w trzech wersjach językowych: polskiej, niemieckiej i angielskiej na stronie www.pierwsiwauschwitz.pl
"Koledzy. Portrety z pamięci" to film będący świadectwem ocalałych z zagłady Polaków, byłych więźniów z pierwszego transportu do KL Auschwitz. Obóz przeżyło około 300 z nich. Do dziś żyje kilku.
Ten film to swego rodzaju testament byłych więźniów - mówi Gabriela Mruszczak, reżyser i autor zdjęć do filmu. – Przez ostatnie lata wielokrotnie apelowali, by pamięć o początkach KL Auschwitz była żywa. Pragnęli, by pamiętano o pierwszych polskich ofiarach niemieckiego totalitaryzmu wówczas, gdy ich już z nami nie będzie.
Kim byli więźniowie, którzy pierwszym transportem zostali deportowani do największego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz?
Bohaterowie filmu byli w 1940 r. młodymi ludźmi - Polakami, którzy za wyjątkową odwagę, heroizm i działalność patriotyczną trafili do więzienie w Tarnowie, a stamtąd zostali skierowani specjalnym pociągiem jadącym przez Kraków do tworzącego się dopiero KL Auschwitz.
Nikt z nas nie wiedział co to jest Auschwitz... Myśleliśmy, że jedziemy na roboty przymusowe do Niemiec – wspomina Stanisław Szpunar (nr obozowy 131). Przez grupę niemieckich oprawców powitany został w obozie biciem i wyzwiskami – 14 czerwca rozpoczął swą walkę o przetrwanie.
Uczestnicy tamtych wydarzeń, 728 polskich więźniów politycznych, stali się pierwszymi ofiarami niemieckiego obozu koncentracyjnego, ale także organizatorami i aktywnymi uczestnikami ruchu oporu w KL Auschwitz.
Film ma stanowić ma świadectwo bohaterstwa, patriotyzmu i lekcję historii dla młodego pokolenia - zaznacza Bogusław Sobczak, producent filmu. - Jest to o tyle ważne, że wciąż zdarzają się wypowiedzi polityków i publikacje w zagranicznych mediach, które sugerują polską odpowiedzialność za zbrodnie niemieckich nazistów.
Dzień 14 czerwca - rocznica deportacji I Transportu polskich więźniów politycznych do KL Auschwitz został ustanowiony przez Sejm RP Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych.
BOHATEROWIE FILMU:
JERZY BOGUSZ - urodził się w 1921 roku w Nowym Sączu. W czasie wojny włączył się w działalność konspiracyjną przy przerzucie ochotników do formującej się we Francji armii polskiej. W KL Auschwitz oznaczony numerem 61. Po zwolnieniu z obozu wstąpił do oddziału partyzanckiego AK. Po wojnie studiował na Politechnice Krakowskiej, a następnie całą karierę zawodową związał z tą uczelnią jako pracownik naukowy.
JÓZEF PACZYŃSKI - urodził się w 1920 roku w Łękawicy k. Wadowic. Uczestnik kampanii wrześniowej. W KL Auschwitz oznaczony numerem 121. Był fryzjerem komendanta Hoessa. W 1945 r. wywieziony do KL Mauthausen. Po wojnie studiował na Politechnice Krakowskiej, pracował w krakowskich Zakładach Tytoniowych. Był wieloletnim dyrektorem Zespołu Szkół Mechaniczno-Elektrycznych w Brzesku.
JÓZEF STÓS - urodził się w 1921 roku w Okocimiu k. Brzeska. W 1939 roku zgłosił się jako ochotnik do Służby Wojskowej Pomocniczej. Został aresztowany jako zakładnik. W KL Auschwitz oznaczony numerem 752. W 1944 r. wywieziony do obozu w Oranienburgu, a stamtąd do KL Buchenwald. Po wojnie studiował architekturę. Kierował budowami kościołów w Złotej i Kątach Iwkowskich. Jest Honorowym Obywatelem Miasta Brzeska.
STANISŁAW SZPUNAR - urodził się w 1923 roku w Rzeszowie. W KL Auschwitz oznaczony numerem 133. Był świadkiem ostatnich dni ojca Maksymiliana Kolbego. Po wojnie studiował na Akademii Handlowej. Później został informatykiem. Pracował przy pierwszych polskich komputerach.
KAZIMIERZ ZAJĄC - urodził się w 1923 roku w Jasieniu k. Brzeska. W KL Auschwitz oznaczony numerem 261. Po wojnie studiował na Akademii Handlowej w Krakowie. Po ukończeniu studiów pracował w okocimskim browarze. Założyciel i wieloletni prezes brzeskiego koła PZW. Jest Honorowym Obywatelem Miasta Brzeska.