Chryzantema - piękna i tajemnicza nieznajoma
Stare przysłowie mówi: „Jeśli chcesz żyć długo, zdrowo i w radości, pielęgnuj ogród chryzantemowy”. Chryzantema to piękny, ale wymagający wielu zabiegów kwiat – tak twierdzą ogrodnicy.
Jest rośliną uznawaną za jedną z najpiękniejszych, ale też bardzo tajemniczych. Jesień to czas właściwy by podjąć próbę opowiedzenia o niezwykłym znaczeniu „japońskiej chryzantemy”, z odpowiednim szacunkiem dla tradycji narodu i osoby cesarza Japonii.
Jako Europejczycy często nie mamy pojęcia o znaczeniach, które chryzantema może ewokować w odniesieniu do pewnych symboli narodu japońskiego Idąc szlakiem „złocistej chryzantemy” poznajemy historię fascynującego kraju, zaklętą w opowieściach dawnych mistrzów i mędrców Orientu. Zachwycająca harmonią Japonia od wieków kojarzona jest z chryzantemą – piękną i tajemniczą nieznajomą, symbolem słońca i cesarza,... Ta urokliwa roślina, zakwitająca na pożegnanie lata, pełna bogactwa barw i przepychu magicznych kwiatów, posiada swoje sekrety.
W kulturze orientalnej oznacza szlachetności oraz nieśmiertelności. Uprawą chryzantem zajmowali się kiedyś jedynie Chińczycy, którzy wierzyli w to, że krople rosy zebrane z ich kwiatów zawierają właściwości przedłużające ludzkie życie. Obecnie roślinom tym można nadać miano nieoficjalnego kwiatowego symbolu Japonii – obok kwiatu wiśni motyw chryzantemy jest najsilniej obecnym florystycznym elementem kultury tego kraju. Jako szesnastopłatkowy kwiat od wieków jest symbolem rodziny cesarskiej. Znajduje się również na cesarskiej fladze i każdym japońskim paszporcie. Co roku w Japonii na przełomie września i października odbywają się tradycyjne festiwale, zwane „Festiwalami Szczęścia”, gdzie prezentowane są fantastyczne odmiany chryzantemy.
Złocista chryzantema wyśmienicie koresponduje zapachem z aromatami jesieni. Jej pozytywna energia oraz żywe kolory niosą radość i odwracają uwagę od codziennych kłopotów. Według zwyczaju kwiat chryzantemy nosi się przy sobie podczas przemierzania niebezpiecznych okolic lub w podróży, aby uspokoić demony i zapewnić sobie życzliwość bogów. Wykorzystuje się go także w kuchni – młode liście są dodatkiem do zup, a płatki przyprawą do potraw. Gotowane korzenie stanowią ponoć skuteczny lek na uporczywe migreny, pomagają również szybko wytrzeźwieć po znacznym nadużyciu alkoholu. Natomiast rosa zebrana z chryzantem to święta woda, w której obmycie się zapewnia długowieczność i szczęście. Wystarczy kilka jej kropel do przetarcia twarzy, aby wyczarować sobie pomyślność w miłości.
Szczególnie aromatyczna jest herbatka z chryzantemy, jej kwiaty znajdują również zastosowanie w medycynie. Chińczycy i Japończycy wykorzystują napar chryzantemowy jako popularny środek przeciw przeziębieniom. Jego lekko żółty kolor i aromat przypominają herbatkę rumiankową.
Jedna z japońskich legend opowiada o wieśniakach, którzy uciekli w góry przed klęską dziewiątego dnia dziewiątego miesiąca i przepędzili złe moce winem z chryzantem. Z opowieścią tą wiąże się tradycja corocznego święta „Cesarskiej Chryzantemy”, podczas którego spożywa się wino chryzantemowe, wtedy również przygotowuje się chryzantemowe ciasteczka. Proponuję zatem już dziś wznieść toast za naszą pomyślność, a do czarki wrzucić kilka płatków dobroczynnej chryzantemy.