Zdrowie i uroda Pokaż wszystkie »

Bezsenność to choroba cywilizacyjna tak dobrze znana ludziom w dzisiejszych czasach. Stres, ciągła bieganina, zbyt wiele obowiązków to tylko część czynników wpływających na pojawienie się tego schorzenia. Przewlekła i nieleczona bezsenność może znacznie odbić się na naszym zdrowiu.

Bezsenność to zaburzenie dotyczące prawidłowego rytmu, głębokości oraz czasu trwania snu. Zaburzenie to sprawia, że sen nie spełnia swojej podstawowej roli – organizm nie jest w stanie odpocząć. Bezsenność pojawia się głownie przy silnym napięciu emocjonalnym, w sytuacjach stresowych i konfliktowych, przeciążeniu organizmu obowiązkami, jak również jako powikłanie przy chorobach połączonych z cierpieniem i zaburzeniach psychicznych.

Przyczyny bezsenności

Możemy mówić o bezsenności krótkotrwałej pojawiającej się w okresie czasu nie dłuższym niż 3 tygodnie oraz długotrwałej trwającej dłużej niż 3 tygodnie. W tym drugim przypadku bezseność kwalifikuje się jako chorobę. Przyczyn bezsenności jest wiele. Do najbardziej charakterystycznych objawów zalicza się: trudności w zasypianiu, kłopoty z utrzymaniem ciągłości snu lub zbyt krótki sen, wybudzanie w nocy i trudności z ponownym zaśnięciem.

Najczęstsze przyczyny bezsenności to:

• zaburzenia psychiczne (depresje, psychozy, zaburzenia lękowe),
• zespół niespokojnych nóg,
• stosowanie różnych leków,
• bezdechy w czasie snu,
• okresowe ruchy kończyn,
• zaburzenia rytmu snu i czuwania,
• choroby somatyczne, np. przerost prostaty, który zmusza do częstego oddawania moczu, nawet w nocy.

Na bezsenność cierpią głownie osoby dorosłe. Liczba osób cierpiących na tę dolegliwość wzrasta wraz z wiekiem. Kolejnym faktem jest to, że dużo częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Z wiekiem rodzaj bezsenności ulega zmianie.  Kiedy schorzenie dotyka młodych ludzi przeważnie pierwszym objawem jest trudność z zasypianiem, po czym zaczynają kłaść się coraz później, a to skutkuje długim spaniem oraz pojawieniem się kłopotów z wczesnym wstawaniem.

Diagnostyka i leczenie bezsenności

Bezsenność to bardzo poważna choroba, którą należy leczyć konsultując się z lekarzem specjalistą. Osoby cierpiące na to schorzenie muszą stale konsultować się z lekarzem i stosować do jego zaleceń.

W przypadku leczenia farmakologicznego leki nasenne i uspokajające można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to leki wpływające na receptory GABA-ergiczne, drugą stanowią leki antydepresyjne. Ostatnio zwiększyło się stosowanie takich leków, nawet bez objawów depresji. Pomocniczo, w przypadku występowania lęku, stosowane są leki przeciwlękowe.

W leczeniu najważniejsze jest odpowiednie dopasowanie leków do rodzaju bezsenności. Dla przykładu pacjentom, którzy mają trudności z zaśnięciem podaje się najkrócej działający lek. Jeśli problem jednak dotyczy przewlekłej bezsenności, zalecane jest branie leku tylko co kilka nocy. Codzienne stosowanie lekarstwa może skutkować uzależnieniem. Leki nasenne powinny być stosowane bardzo ostrożnie, ponieważ niektóre z nich mają silną tendencję uzależniającą. Powodują uzależnienie zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Ważne aby pamiętać o tym, że leki nasenne powinno się odstawiać stopniowo. Nagłe odstawienie może spowodować “objawy odbicia”, a więc wzmożony lęk, bezsenność, drażliwość nerwową i inne. Pomocniczo można stosować także ziołowe leki uspokajające, np.melisę.

W przypadku przewlekłej bezsenności nie można poprzestać jedynie na leczeniu preparatami farmakologicznymi. Stanowią one jednie środek wspomagający terapię. Proces leczenia powinien opierać się w głównej mierze na psychoterapii, wykorzystującej metody behawioralne.

Możemy wyróżnić dwie metody leczenia bezsenności:

Metoda kontroli bodźców, która polega na organizacji procesu spania. Metoda ta określa zasady, których pacjent powinien ściśle przestrzegać. Np. po położeniu się do łóżka zakazane jest jedzenie, czytanie, słuchanie radia i oglądanie telewizji – jeśli w ciągu pół godziny pacjentowi nie uda się zasnąć, powinien wstać i wtedy np. poczytać w innym pokoju;

Metoda ograniczania snu – polega na prowadzeniu dokładnych notatek dotyczących godziny zaśnięcia oraz godziny przebudzenia, po czym oblicza się średni czas snu.

Bardzo ważnym czynnikiem w procesie leczenia bezsenności jest również odpowiednia higiena snu, tzn. np. wietrzenie pomieszczenia przed pójściem spać.

Nie ulega wątpliwości, że osoby mające problemy z zasypianiem czy budzące się w nocy powinny szukać pomocy u lekarza. Bezsenność można wyleczyć, jednak jest ona dolegliwością, która w każdym momencie życia może powrócić.