List otwarty od Muzeum Emigracji w Gdyni
Zbliża się 2 maja, data szczególna dla nas wszystkich. Dzień Polonii i Polaków za Granicą jest dedykowany blisko 20 milionom osób polskiego pochodzenia żyjących poza Ojczyzną. Przypomina o ich związkach z krajem, a także o wielkich osiągnieciach, jakimi szczycą się na świecie. To wspaniała okazja by zaprosić Państwa do osobistego włączenia się do ambitnego projektu jedynego w Polsce Muzeum Emigracji, którego celem jest przybliżanie życia i dorobku polskich emigrantów.
Gorąco zachęcam Państwa do zaangażowania się w tworzenie tej niepowtarzalnej instytucji. Jest dla nas bardzo ważne, aby pokazać ludzki wymiar doświadczenia emigracji. Z tego powodu powołaliśmy do życia projekt Archiwum Emigranta, starannie zbierającego wspomnienia i relacje osób, w których życie była lub jest wpisana emigracja.
Inną podjętą przez nas inicjatywą jest projekt Emigracja w Rzeczy Samej – to przedsięwzięcie, dzięki któremu mamy nadzieję dotrzeć do pamiątek, listów, fotografii za sprawą których przeszłość ożyje przed oczami osób odwiedzających nasze Muzeum. Razem mamy szansę opowiedzieć prawdziwą historię polskiej emigracji.
W Gdyni powstaje instytucja, która ma przybliżyć ponad dwustuletnią historię polskiej emigracji. Zjawisko to wywarło wielki wpływ na każdy aspekt życia naszego społeczeństwa, kształtowało kulturę, oddziaływało na gospodarkę oraz politykę i dlatego naszym obowiązkiem jest pokazanie go w całej jego skali i znaczeniu. Muzeum Emigracji w Gdyni będzie nowoczesną placówką, która w swojej misji posłuży się językiem nowych technologii i splecie w swojej działalności edukację historyczną z atrakcyjną ofertą kulturalną.
Stało się już dobrą tradycją, że każdego 2 maja Muzeum Emigracji w Gdyni, mimo, że jeszcze w organizacji, zaprasza mieszkańców Trójmiasta do wspólnego obchodzenia Dnia Polonii i Polaków za Granicą. To dzień w roku, który jest szczególnie predystynowany do pokazania dorobku i zasług, jakie Polacy oddali swoim nowym ojczyznom, Polsce i całemu światu. W tym roku akcent położyliśmy na polskich naukowców, których odkrycia i wynalazki kreowały rozwój na wszystkich polach ludzkiej aktywności. Prezentowanie ich dokonań uważamy za zadanie równie ważne, jak zbliżanie tradycji i pamięci Polaków mieszkających w kraju i za granicą. Ich dzieje zbyt długo były rozdzielane. Dzisiaj wspólnie mamy szansę połączyć te historie.
Karolina Grabowicz-Matyjas
Dyrektor Muzeum Emigracji w Gdyni
Muzeum Emigracji w Gdyni to jedyne miejsce w kraju, które ukaże historię emigracji z ziem polskich. To również jedna z zaledwie kilku tego typu placówek na świecie, w której opowieść ta może wybrzmieć w miejscu faktycznie związanym z tematem – niezwykłym budynku Dworca Morskiego, który przez lata służył obsłudze polskiego ruchu emigracyjnego.
Historia milionów Polaków
Historia emigracji to historia niezwykle osobista, poruszająca – składają się na nią losy milionów ludzi. Muzeum zamierza możliwie wiernie przekazać emocje towarzyszące decyzjom o wyjeździe, opuszczaniu najbliższych, porzucaniu dotychczasowego życia i rodzinnego kraju; opowiedzieć o trudach podróży, zetknięciu z egzotyką, wielokulturowością i o budowaniu własnej tożsamości na nowych ziemiach. Opowiedzieć o wielkim zjawisku gospodarczym i kulturowym z perspektywy osobistego doświadczenia, oddającego, co to znaczy być Polakiem za granicą, być emigrantem, wyjechać na zawsze.
Muzeum łączy historie
Muzeum Emigracji w Gdyni ma być miejscem spotkania – przeszłości z teraźniejszością, Polaków z kraju, z tymi z zagranicy. Bardzo długo historia polskich emigrantów istniała w społecznej świadomości jedynie we fragmentach i na marginesie. A przecież bez dokonań rodzimej emigracji nie byłoby najpiękniejszych kart polskiej kultury i nauki. Zasługi, jakie oddała ona dla walki o suwerenną i niepodległą Polskę są również nieocenione. Zbyt długo te dwie historie – tę znad Wisły i tę pisaną we wszystkich miejscach, do których trafiali nasi rodacy rozdzielano. W rzeczywistości bowiem zawsze były ściśle ze sobą związane, zależne od siebie i głęboko na siebie oddziaływujące.
Muzeum otwarte na przyszłość
Dlatego Muzeum stawia sobie za cel odpowiedź na pytania: jak, kiedy, dlaczego, dokąd emigrowali mieszkańcy ziem polskich. Jakie były ich dalsze losy? Instytucja opowie o masowym zjawisku, które swoim zasięgiem objęło wszystkie zakątki kraju, ale też odkryje ważny rozdział gdyńskiej historii. Przedstawi historię do tej pory często pomijaną, przemilczaną, nawet fałszowaną – choć jest to opowieść, która niejednokrotnie powinna napawać Polaków dumą. Wystawa będzie w głównej mierze dotyczyć emigracji w okresie kiedy przybrały one skalę masową (od drugiej połowy XIX w.) i sięgnie aż po czasy współczesne – historia emigracji to historia otwarta – której kolejne rozdziały wciąż się piszą.
Historia - nowocześnie
Wystawa stała Muzeum będzie wzmacniać siłę przekazu eksponatów i archiwaliów poprzez nowoczesne rozwiązania technologiczne, scenograficzne środki wizualne, repliki, rekonstrukcje, multimedia, animacje komputerowe, materiał filmowy oraz inne środki budujące nastrój i umożliwiające interaktywność. Uniwersalizacja tematów oraz wybór nowoczesnych technik narracji ma służyć uzyskaniu jak najbardziej intensywnego i poruszającego zaangażowania odbiorcy w tematykę emigracji i podróży.
Spotkajmy się w Muzeum
Pod znamiennym adresem – Gdynia, ul. Polska 1 – powstaje unikalny w swoim charakterze węzeł edukacji, kultury i rozrywki. Monumentalny Dworzec Morski wraz z przylegającym do niego Magazynem Tranzytowym, daje wspaniałą możliwość wykreowania miejsca, które wykroczy poza granice działania tradycyjnego muzeum. Nowoczesny sposób przekazywania wiedzy o przeszłości i współczesności spotka się tu z szeroką ofertą kulturalną. Oprócz wystawy stałej Muzeum będzie gościło ekspozycje czasowe, a także stanie się areną działań animujących aktywność mieszkańców, polem dyskusji i miejscem spotkań ludzi nauki i sztuki. Wśród wielu atrakcji czekających na gości znajdzie się sala kinowa, scena teatralna, księgarnia, restauracja, kawiarnia oraz przestrzeń na ciekawą inicjatywę artystyczna bądź happening. Wszystko to w niepowtarzalnej, industrialnej oprawie portowej lokalizacji.
Muzeum w liczbach
Muzeum Emigracji w Gdyni jest obecnie w organizacji, trwają prace przy budowie wystawy stałej oraz inwestycyjne w Dworcu Morskim. Przebudowa Dworca Morskiego oraz Magazynu Tranzytowego ruszyła w maju 2013 roku i obejmuje prace remontowe, konserwatorskie i adaptacyjne. Organizatorem Muzeum Emigracji w Gdyni jest Miasto Gdynia a całkowity koszt inwestycji wynosi 49,3 mln zł, z czego ok. 23,8 mln finansowanych jest ze środków unijnej inicjatywy JESSICA. Powierzchnia Dworca Morskiego to ok 3000 m ² a sąsiadującego z nim Magazynu Tranzytowego (przestrzeni wystawy stałej i wystaw czasowych to ok. 2900 m ²). Muzeum Emigracji w Gdyni zainauguruje swoją działalność w Dworcu Morskim na przełomie 2014/2015 roku.
Projekty Muzeum Emigracji w Gdyni
Archiwum Emigranta: projekty zbierania wspomnień emigracyjnych
https://muzeumemigracji.pl/archiwum-emigranta/
Emigracja w Rzeczy Samej: akcja zbierania pamiątek
http://muzeumemigracji.pl/emigracja-w-rzeczy-samej/
Nagroda im. P. Edmunda Strzeleckiego: konkurs na reportaż o Polaku żyjącym za granicą
http://muzeumemigracji.pl/nagroda-strzeleckiego/
Nagroda im. Macieja Płażyńskiego: nagroda honorująca dziennikarzy i media służące Polonii
